Marzena Marcinkiewicz - psycholog

Konsultacja rodzinna nie jest terapią rodzin.

Psychologiczna konsultacja rodzinna jest rodzajem rozmowy – wywiadu na temat zgłaszanego problemu, na który psycholog zaprasza całą rodzinę (pacjent, rodzice, rodzeństwo, ewentualnie inne osoby zamieszkujące wspólnie). Spotkanie takie służy m.in. wstępnemu określeniu rodzinnego kontekstu występujących u dziecka problemów i objawów, oraz rozeznaniu zasobów rodziny, które mogą sprzyjać poszukiwaniu odpowiednich rozwiązań. Możliwość wypowiedzenia się każdego członka rodziny znacząco poszerza perspektywę rozumienia tego, co jest przeżywane jako problem i czasem już na pierwszym spotkaniu uaktywnia mechanizmy pozytywnej zmiany.

Praca z rodziną ma dużą skuteczność w odniesieniu do wielu problemów dzieci i młodzieży, jej podjęcie zależy od dobrowolnej zgody wszystkich bliskich, a w spotkaniach uczestniczą te osoby, które chcą rozmawiać, są zaangażowane i gotowe do zmian.

Z różnych powodów uczestniczenie w systematycznej psychoterapii rodziny może być utrudnione (odległość, finanse), nie zawsze też ta forma terapii jest konieczna. Jednakże nawet jednorazowa konsultacja rodzinna przynosi korzyści, gdyż pozwala psychologowi lepiej zrozumieć sytuację pacjenta i trafniej sformułować propozycje terapeutyczne. Dla dziecka takie spotkanie rodzinne daje informację, że niekoniecznie tylko ono „ma problem”, ale że jest on w jakiś sposób wspólny, co redukuje poczucie winy oraz adekwatnie rozkłada akcenty odpowiedzialności za zmianę.

Konsultacje rodzinne mogą też przybierać formę spotkań indywidualnych z jednym lub obojgiem rodziców. Skierowane są wówczas do opiekunów poszukujących odpowiedzi na wszelkie pytania natury wychowawczej, pragnących polepszyć swoje relacje z dzieckiem, a także starających się o głębsze i wzajemne zrozumienie (w relacji rodzic-dziecko).

Obejmują one:

• omówienie konkretnych problemów wychowawczych,
• szukanie, wspólnie z rodzicami, adekwatnych metod i strategii wychowawczych, które mogłyby zdać egzamin właśnie w tej rodzinie, uwzględniając funkcjonowanie sytemu rodzinnego.

Konsultacje rodzinne zalecane są osobom, które:

• mają konflikty rodzinne (w tym konflikty rodzicielskie, międzypokoleniowe),
• mają trudności w pełnieniu ról rodzinnych (np. w rodzinach patchworkowych),
• mają trudności w określeniu granic w relacjach między członkami rodziny,
• znajdują się w sytuacji zbyt dużej zależności od innych członków rodziny,
• są ofiarami przemocy fizycznej, psychicznej, seksualnej.

Wskazaniem do podjęcia konsultacji rodzinnych jest sprawa lub kłopot, który w niekonstruktywny sposób absorbuje emocjonalnie wszystkich członków rodziny, nawet jeżeli pozornie dotyczy tylko jednej osoby

Na konsultacji, "naradzie rodzinnej", członkowie rodziny, także dzieci, mogę  w obecności psychologa  w bezpieczny sposób porozmawiać o swoich potrzebach, oczekiwaniach, o tym co dla każdej osoby jest trudne w relacjach  domowych, o możliwych rozwiązaniach.

Zasadniczym celem pierwszej konsultacji rodzinnej jest wzajemne poznanie się oraz określenie dalszej formy terapii, czyli ustalenie, co będzie obszarem wspólnej pracy, jaka ma być częstotliwość spotkań i kto będzie w nich uczestniczył. Czas trwania takiego spotkania to zazwyczaj 60-90 min. Liczba spotkań zależna jest od indywidualnych potrzeb klientów i złożoności zgłaszanych problemów.

Po 1-2 spotkaniach podejmowana jest decyzje, czy taka forma pomocy jest wystarczająca, czy też potrzebna będzie dłuższe, wsparcie dla rodziny lub jej członków – terapia rodzinna.

Konsultacja rodzinna nie jest terapią rodzin.